De huidige nota verbonden partijen uit 2015 zal in 2024 worden geactualiseerd. Het doel is onder meer om in de geactualiseerde nota meer handvatten te bieden voor het maken van een beleidsmatige afweging; hoe het publieke belang het best geborgd kan worden. Daarnaast wordt ingezet op het verder professionaliseren van de governance (sturing, verantwoording, beheersing en toezicht) met betrekking tot de verbonden partijen. Daarin zal aandacht worden besteed aan het eenduidig beleggen van interne verantwoordelijkheden voor het toezicht en het beheer van verbonden partijen, waaronder de invulling van de zeggenschapsrechten. Onderdeel hiervan is verder het in beeld brengen en houden van de risico's per samenwerkingsverband. Op basis van deze analyse wordt per verbonden partij een passend toezichtregime bepaald waarbij de mate van toezicht en de gekozen toezichtsinstrumenten afhankelijk zijn van het risicoprofiel. De uitkomsten van de analyse worden in de paragraaf verbonden partijen gepresenteerd als onderdeel van de begroting 2025.
Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste inhoudelijke ontwikkelingen en actualiteiten uit de individuele overzichten van de diverse verbonden partijen.
UW Holding
In de begroting 2023 ging UW Holding BV, conform het Ondernemingsplan, uit van een verlies van 350.000 euro. Nadat voor de zomer een prognose voor een positief resultaat werd afgegeven, sloeg het beeld om in een aanzienlijk slechter resultaat. Dit leidde ertoe dat UW in december 2023 met een liquiditeitstekort geconfronteerd werd. UW heeft daarvoor een aanvullende subsidie van 1,5 miljoen euro ontvangen. Tegelijkertijd is UW onder verscherpt toezicht gesteld en wordt een herstelplan opgesteld dat erop gericht is op een financieel gezond UW op zo kort mogelijke termijn.
BghU
De reguliere dienstverlening bij de BghU en daarmee het halen van de normen staan onder druk door de ICT- transitie, de blijvende toestroom van bezwaren in combinatie met vergrijzing van personeel en een krappe arbeidsmarkt en daardoor moeilijk te vervullen vacatures. De beschikbare middelen voor de reguliere dienstverlening en de organisatieontwikkeling, m.n. de formatieruimte en huisvesting, lijken niet meer toereikend te zijn.
GGDrU
De GGDrU heeft de implementatie van het digitale kinddossier gestopt en gaat over tot een hernieuwde aanbesteding. Vanwege "het hek" om de JGZ taken van de GGD raakt dit Utrecht niet.
Het Utrechts Archief
In 2023 werd het e-depot van Het Utrechts Archief in gebruik genomen. Hiermee kan digitaal gevormd archief duurzaam worden bewaard en toegankelijk gemaakt. Een aantal archieven van nationaal belang werd in 2023 gedigitaliseerd en ontsloten. Ten slotte werden de voorbereidingen getroffen voor de terugtreding van het Rijk uit de GR en de invoering van de nieuwe Archiefwet die ervoor moet zorgen dat de overheid transparanter wordt en digitaal gevormd archief vindbaar, leesbaar en bruikbaar blijft.
RUD
Per 1 januari 2023 zijn asbesttaken overgedragen aan het RUD. Overdracht van resterende taken zal niet eerder plaatsvinden dan 1 januari 2025.
VRU
Door de groei van de stad en de regio heeft voor de VRU tot gevolg dat de opkomsttijden van de brandweer te hoog kunnen gaan oplopen en daarmee kan de wettelijke norm mogelijk niet gehaald worden. Op basis van de huidige verdeelsystematiek betaalt de gemeente Utrecht ook mee aan de brandweerpanden in de regio. Investeringen in nieuwe brandweerpanden zullen tot extra kosten voor de gemeente leiden, waar niet direct een vergoeding van het gemeentefonds tegenover staat. Deze ontwikkeling is als nieuw risico opgenomen in de onderbouwing voor het weerstandsvermogen. Binnen de VRU wordt ook gekeken naar de nieuwe verdeelsystematiek voor de huisvestingskosten. Een nieuwe verdeelsleutel, toegepast op de (totale) vastgoedportefeuille, kan een stijging van de huisvestingslasten/-kosten voor de gemeente Utrecht met zich mee brengen.
Wigo4it
In de periode tot en met 2023 is Wigo4it afgebouwd tot een zogenaamde fit-for-purpose-organisatie. De begroting is afgebouwd tot het niveau van de meerjarenbegroting. In de periode van de afbouw bestond het risico van vertraging bij zowel Wigo4it als bij de gemeente Utrecht. Dit risico heeft zich in 2023 voorgedaan. De geplande invoerdatum voor de overgang naar de opvolger van de applicatie RMW is aangepast naar 1 juli 2024. We sturen op scope en resultaat om deze datum te realiseren.
Vitens
Als gevolg van de watertransitie voorziet Vitens de komende jaren een sterke toename van haar investeringsniveau. Daarvoor moet Vitens geld lenen. De geldende WACC-reguliering belemmert Vitens echter om voldoende eigen vermogen op te bouwen. Dat eigen vermogen is nodig om externe financiering (vreemd vermogen) aan te kunnen trekken. Onder aanvoering van koepelorganisatie Vewin voert Vitens een lobby om de WACC-regulering aangepast te krijgen. Mocht dit geen succes hebben dan is het denkbaar dat Vitens aandeelhouders verzoekt om kapitaal bij te storten.
WOM Lombok
Bo-Ex heeft in 2023 het besluit genomen om uit de WOM Lombok te stappen, omdat het geen kernactiviteit is van de woningcorporatie. Rabobank en Plegt-Vos hebben aangekondigd de intentie te hebben om ook uit de WOM Lombok te willen treden als Bo-Ex dat doet. Dit heeft mogelijke gevolgen voor een heroverweging van de deelname wat zal worden toegelicht bij de begroting van 2025.